Darganfyddiadau o Feillionydd

Gan fod y priddoedd yn asidig ni chafwyd hyd i gasgliadau o esgyrn anifeiliaid ac mae’n amlwg bod y safle’n perthyn yn bennaf i’r Oes Haearn aceramig, oherwydd absenoldeb crochenwaith. Mae’r darganfyddiadau o Feillionydd yn cynnwys casgliad nodweddiadol o arteffactau carreg o’r cyfnod cynhanesyddol diweddarach, megis cerrig rhwbio, pestlau, sidelli gwerthyd a cherrig morthwylion. Mae dwy o’r sidelli gwerthyd heb gael eu gorffen sy’n tystio i weithgareddau cynhyrchu ar y safle. Lluniwyd un o’r cerrig morthwylion o garreg Mynydd y Rhiw, a oedd efallai wedi’i chodi o’r ffatri fwyeill Neolithig ar gopa Mynydd y Rhiw, a chafwyd hyd i nifer o sglodion eraill o ffosydd ym Meillionydd. Mae presenoldeb carreg Mynydd y Rhiw yn bur ddiddorol. Yn ystod cloddiad Steve Burrow o’r ffatri fwyeill cafwyd dyddiadau radio carbon o’r Oes Efydd Ddiweddar (Burrows pers.comm), sy’n awgrymu fod y garreg yn bwysig i gymunedau yng nghanrifoedd cynnar y mileniwm cyntaf CC.

Mae darn o freichled muchudd a dau sidell plwm, yn ogystal â phedwar glain gwydr, hefyd wedi cael eu darganfod yn y draeniau. Mae gennym un darn bychan iawn o grochenwaith a all fod yn llestr a fewnforiwyd yn ddiweddarach yn yr Oes Haearn, neu gall ei ddyddiad hyd yn oed fod o’r cyfnod Rhufeinig-Frythonig. Rydym yn disgwyl am wybodaeth bellach ynghylch y dernyn hwn.

Mae gennym gasgliad mawr o frigau llosg o wahanol rannau o’r safle a bydd profion dyddio radio carbon yn cael eu cynnal ar y rhain unwaith y cawn gyllid. Mae’r dyddiadau radiocarbon cyntaf i’r dilyniant tai crwn yn ein draen 3 yn dangos anheddu ar y safle rhwng c. 750 a 200 cal. CC. Rydym hefyd wedi casglu a phrosesu nifer fawr o samplau pridd amgylcheddol, a fydd yn rhoi gwybodaeth am y casgliadau planhigion ar y safle.

Casgliad o arteffactau carreg o’r cloddiadau

Y freichled muchudd y cafwyd hi iddi ar waelod twll postyn yn nraen 1

Y sidell blwm o’r Oes Haearn ddiweddarach a ddarganfuwyd ymysg haenau uchaf cerrig mewnlenwi un o’r tai crwn carreg

Glain gwydr wedi’i addurno a gafwyd ar waelod twll postyn yn ystod cloddiadau 2015.

Cliciwch yma i weld delwedd 3D o un o’r sidelli gwerthyd carreg anorffenedig.
Cliciwch yma i weld delwedd 3D o un o’r sidelli plwm.
Cliciwch yma i weld delwedd 3D o’r darn o freichled muchudd.